เขตเศรษฐกิจพิเศษ หรือการนำพื้นที่มาพัฒนาเป็นนิคมอุตสาหกรรม การพาณิชย์ และการท่องเที่ยวเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ โดยเปิดทางให้นักลงทุนจากต่างชาติเข้ามาเช่าหรือครอบครองที่ดินในระยะยาวหวังผลในการสร้างงานสร้างรายได้ถือเป็นยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศของหลายรัฐบาลทั้งรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งและจากการยึดอำนาจ เพียงแต่กระบวนการและวิธีการส่งเสริมการลงทุนหรือการเอื้อประโยชน์ให้กับนายทุนนั้นแตกต่างกัน แม้ว่าจะมีเสียงคัดค้านวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นนโยบายขายชาติขายแผ่นดิน ได้ไม่คุ้มเสีย แต่ทุกรัฐบาลก็ยังเดินหน้าอนุมัติโครงการ

จากบทความเรื่อง“เกษตรกรปลดหนี้ ตอนที่ 1 กลไลราคา” พิมพ์ในนิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์ฉบับวันที่ 11 มีนาคม 2559 ผู้เขียนได้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงวิถีการผลิตของเกษตรกร จากเกษตรแบบพึ่งตนเอง มาเป็นเกษตรแบบอุตสาหกรรมและการค้า ซึ่งมีกลไกตลาดเป็นตัวกำหนด ทำให้มีการแข่งขันทางการค้าสูง ทำให้เกษตรกรไม่สามารถคาดเดารายได้จากผลผลิตที่แน่นอนได้ บ้างก็ขาดทุน บ้างก็ได้กำไร และประสบปัญหาภัยพิบัติทางธรรมชาติในแต่ละปี ทำให้เกษตรกรขาดทุนตั้งแต่ก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิต รวมถึงความจำเป็นในการใช้จ่ายของเกษตรกร ทั้งสามสาเหตุหลักนี้ส่งผลให้เกษตรกรส่วนใหญ่ต้องเผชิญกับปัญหาหนี้สินทั้งในระบบและนอกระบบ

ในสายตาของคนทำงานทางสังคมซึ่งทำงานคลุกคลีกับปัญหาของชาวนาและเกษตรกรรายย่อยมาระยะหนึ่ง  ต้องยอมรับว่าชุดวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหา ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับสังคมชาวนาและสังคมชนบทไทย เพื่อนำไปสู่การกำหนดยุทธศาสตร์และแนวทางการทำงานขับเคลื่อนและเปลี่ยนแปลงสังคมของเอ็นจีโอในยุคสมัยเมื่อ 10-20 ปีก่อน กับ ยุคปัจจุบัน โดยมีเป้าหมายอยู่ที่การเสริมสร้างความเข้มแข็งและสร้างอำนาจต่อรองให้กับกลุ่มชาวนาและเกษตรกรรายย่อยให้ยืนหยัดได้ด้วยตนเอง ยังไม่ค่อยเห็นถึงพัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงอะไรใหม่มากนัก ความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนมองว่าที่เป็นเช่นนี้เพราะขบวนเอ็นจีโอส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยเข้าใจความเปลี่ยนแปลงนี้อย่างลึกซึ้ง ซึ่งผู้เขียนเองก็รวมอยู่ในกลุ่มนี้ด้วย

สังคมไทยกำลังเผชิญกับปัญหาการถูกแย่งยึดที่ดินจากใครบ้าง และพวกเขาครอบครองที่ดินไปแล้วมากน้อยแค่ไหน นี่น่าจะเป็นคำถามที่หลายคนตั้งข้อสงสัยหากได้อ่านหนังสือเรื่อง“นักแย่งยึดที่ดิน” หรือ “The Land Grabbers” ที่เขียนโดยนักข่าวอาวุโสชาวอังกฤษ คุณเฟรด เพียร์ส หนังสือเล่มนี้กำลังจะถูกตีพิมพ์เป็นภาษาไทย โดยสำนักพิมพ์สวนเงินมีมา ในเดือนมีนาคมนี้